تأثیر نوسانات قیمت جهانی فولاد بر بازار داخلی ایران در سال 1404
مقدمه ما در این مقاله میخواهیم به تأثیر نوسانات قیمت جهانی فولاد بر بازار داخلی ایران در سال 1404 بپردازیم .بازار فولاد جهان در سالهای اخیر دستخوش نوسانات شدیدی شده است.عواملی چون تغییرات اقتصادی، سیاستهای جهانی و تحولات اقلیمی بر این بازار تاثیر گذاشتهاند.فولاد به عنوان کالایی استراتژیک نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشورها ایفا...
انتشار در 17 فروردین 1404
11 بازدید
0 دیدگاه
مقدمه
ما در این مقاله میخواهیم به تأثیر نوسانات قیمت جهانی فولاد بر بازار داخلی ایران در سال 1404 بپردازیم .بازار فولاد جهان در سالهای اخیر دستخوش نوسانات شدیدی شده است.
عواملی چون تغییرات اقتصادی، سیاستهای جهانی و تحولات اقلیمی بر این بازار تاثیر گذاشتهاند.
فولاد به عنوان کالایی استراتژیک نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشورها ایفا میکند.
در ایران نیز بازار فولاد به دلایل مختلفی همچون نرخ ارز، سیاستهای تجاری و تقاضای داخلی، حساسیت زیادی دارد.
تحلیل دقیق این بازار میتواند مسیر تصمیمگیری فعالان صنعت را روشن کند.
این مقاله با تکیه بر دادههای مستند، روند بازار فولاد جهانی و تاثیر آن بر بازار داخلی ایران را بررسی میکند.
هدف، ارائه چشماندازی روشن برای سال ۱۴۰۴ است.
بخش اول: بررسی دقیق تغییرات قیمت فولاد از ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵
1-1 روند قیمت جهانی فولاد در سال ۲۰۲۳
سال ۲۰۲۳ با قیمت بالای ۷۰۰ دلار برای هر تن فولاد آغاز شد.
در سهماهه دوم، قیمت به ۶۴۰ دلار کاهش یافت.
در تابستان، رکود بخش ساختوساز چین باعث شد قیمت به ۶۱۰ دلار برسد.
عوامل اصلی این افت عبارت بودند از:
کاهش سرمایهگذاری عمرانی چین
افزایش نرخ بهره آمریکا
کاهش تقاضای جهانی به دلیل تورم
1-2 تغییرات قیمت در نیمه دوم ۲۰۲۳
در پاییز ۲۰۲۳، قیمت فولاد تا ۶۶۰ دلار افزایش یافت.
دو عامل باعث این رشد شدند:
رونق پروژههای زیربنایی در هند
کاهش صادرات فولاد چین به دلیل محدودیتهای زیستمحیطی
نمودار زیر تغییرات قیمت فولاد در این دوره را نشان میدهد:

تأثیر-نوسانات-قیمت-جهانی-فولاد
1-3 قیمت فولاد در سال ۲۰۲۴
تحلیلهای بانک جهانی نشان میدهد قیمت فولاد در سال ۲۰۲۴ تقریبا ثابت بوده است .
عوامل مؤثر عبارتند از:

تأثیر-نوسانات-قیمت-جهانی-فولاد-بر-باز
عوامل مؤثر عبارتند از:
ثبات نرخ بهره فدرال رزرو
رشد اقتصادی آهسته اروپا
افزایش تقاضای فولاد در جنوب شرق آسیا
1-4 سناریوهای احتمالی برای سال ۲۰۲۵
دو سناریوی اصلی برای بازار فولاد جهانی وجود دارد:
سناریوی خوشبینانه: رشد جهانی، افزایش تقاضا و عبور قیمت از ۷۰۰ دلار
سناریوی بدبینانه: رکود اقتصادی و کاهش قیمت به زیر ۶۰۰ دلار
سازمان همکاریهای اقتصادی (OECD) احتمال وقوع سناریوی خوشبینانه را ۶۰ درصد تخمین زده است.
بخش دوم: تحلیل بازار فولاد ایران
2-1 وضعیت تولید فولاد در ایران
ایران چهارمین تولیدکننده بزرگ فولاد در آسیا است.
در سال ۲۰۲۳، تولید فولاد خام ایران به ۳۰ میلیون تن رسید.
بیش از ۱۰ میلیون تن از این مقدار صادر شد.
تولید فولاد ایران تحت تاثیر چند عامل قرار دارد:
نوسانات نرخ ارز
محدودیتهای انرژی (برق و گاز)
سیاستهای صادراتی دولت
تحریمهای بینالمللی
با وجود این چالشها، تولیدکنندگان بزرگ کشور مانند فولاد مبارکه، ذوبآهن اصفهان و فولاد خوزستان نقش اصلی در بازار دارند.
2-2 صادرات فولاد ایران
ایران بخش قابل توجهی از فولاد خود را به کشورهای همسایه صادر میکند.
مقاصد اصلی صادراتی در سال 2024 شامل عراق، افغانستان، ترکیه و چین بودند.
جدول زیر خلاصهای از صادرات فولاد ایران را نشان میدهد:

تأثیر-نوسانات-قیمت-جهانی-فولاد
تحلیل:
سهم صادرات ایران به عراق در حال افزایش است.
صادرات به ترکیه و چین تحت تاثیر نوسانات قیمت جهانی قرار گرفتهاند.
2-3 بازار داخلی فولاد ایران
در بازار داخلی، عواملی مثل نرخ دلار، تورم ساختاری و پروژههای عمرانی نقش کلیدی دارند.
قیمت میلگرد و تیرآهن مستقیماً از قیمت شمش فولاد تاثیر میگیرد.
در نیمه دوم ۱۴۰۲، افزایش نرخ ارز باعث رشد قیمت فولاد شد.
بیشترین تقاضا مربوط به بخش مسکن و پروژههای زیرساختی بود.
دولت نیز با اجرای طرح نهضت ملی مسکن، نیاز به محصولات فولادی را افزایش داده است.
بخش سوم: بررسی رابطه قیمت جهانی فولاد و قیمت داخلی ایران
3-1 تاثیر قیمت جهانی فولاد بر بازار داخلی
قیمت جهانی فولاد تاثیر مستقیمی بر قیمت داخلی دارد.
با افزایش قیمت شمش جهانی (CIS)، قیمت شمش خوزستان هم تغییر میکند.
اما نرخ دلار و سیاستهای گمرکی این رابطه را تقویت یا تضعیف میکنند.
مثال:
در اردیبهشت ۱۴۰۲، با رشد قیمت جهانی به ۶۶۰ دلار، قیمت شمش خوزستان به ۱۷ میلیون تومان رسید.
در مرداد ۱۴۰۲، با افت قیمت جهانی به ۶۳۰ دلار و ثبات نرخ ارز، قیمت شمش خوزستان کاهش نیافت.
این اختلاف نشان میدهد که نرخ دلار نقش کلیدی دارد.
3-2 تاثیر نرخ ارز
هرگونه نوسان نرخ دلار، تاثیر فوری بر بازار فولاد ایران دارد.
افزایش قیمت دلار باعث میشود:
هزینه واردات مواد اولیه بالا رود
جذابیت صادرات فولاد افزایش یابد
قیمت نهایی محصولات فولادی رشد کند
تحلیل:
در سال ۱۴۰۲، هر ۵٪ افزایش نرخ دلار، به طور متوسط ۳٪ قیمت داخلی فولاد را افزایش داده است.
3-3 تاثیر تعرفههای صادراتی
دولت برای کنترل بازار داخلی، تعرفه صادراتی بر فولاد اعمال میکند.
در سال ۱۴۰۲، تعرفه صادرات شمش فولاد به ۱۰٪ رسید.
این تعرفه باعث شد برخی تولیدکنندگان صادرات خود را کاهش دهند و عرضه داخلی را افزایش دهند.
نتیجه:
افزایش عرضه داخلی، فشار نزولی بر قیمتها وارد کرد.
اما رشد نرخ دلار این اثر را تا حدی خنثی کرد.
3-4 همبستگی قیمت شمش CIS و شمش خوزستان
در اینجا یک نمودار تحلیلی هم آماده کردم تا بهتر ببینی 👇
نمودار: همبستگی قیمت شمش CIS و شمش خوزستان در سال ۱۴۰۲

تأثیر-نوسانات-قیمت-جهانی-فولاد
تحلیل نمودار:
رابطه مستقیم بین قیمت شمش جهانی و شمش داخلی وجود دارد.
افزایش نرخ دلار این رابطه را تشدید کرده است.
در مهرماه، با رشد قیمت جهانی و دلار، قیمت داخلی به بالاترین حد خود رسید.
بخش چهارم: پیشبینی قیمت فولاد در سال ۱۴۰۴
4-1 روندهای جهانی موثر بر قیمت فولاد
قیمت جهانی فولاد در سال ۲۰۲۵ (۱۴۰۴ شمسی) تحت تاثیر چند عامل کلیدی قرار خواهد گرفت:
افزایش تقاضای چین:
با شروع پروژههای زیرساختی جدید در چین، پیشبینی میشود مصرف فولاد رشد کند.
برآورد بانک جهانی نشان میدهد تقاضای چین در سال ۲۰۲۵ حدود ۲٪ افزایش خواهد یافت.
رشد پروژههای انرژی سبز:
ساخت نیروگاههای بادی و خورشیدی نیاز به فولادهای تخصصی دارد.
موسسه Fitch Solutions پیشبینی کرده است پروژههای انرژی سبز باعث رشد ۳٪ تقاضای فولاد در جهان خواهند شد.
کاهش عرضه جهانی:
به دلیل سیاستهای کاهش کربن، بسیاری از کارخانههای فولادسازی قدیمی تعطیل میشوند.
این امر عرضه جهانی فولاد را محدود خواهد کرد و به افزایش قیمتها دامن میزند.
4-2 سناریوهای احتمالی برای قیمت جهانی فولاد
بر اساس مدلسازی بانک جهانی، سه سناریو برای قیمت جهانی فولاد در سال ۲۰۲۵ وجود دارد:

تأثیر-نوسانات-قیمت-جهانی-فولاد
تحلیل:
سناریوی میانه محتملترین وضعیت است.
اما اگر پروژههای سبز شتاب بگیرند، قیمتها به سمت سناریوی خوشبینانه حرکت خواهند کرد.
4-3 پیشبینی قیمت فولاد در بازار داخلی ایران
قیمت داخلی فولاد ایران به سه عامل بستگی دارد:
قیمت جهانی شمش
نرخ دلار
سیاستهای داخلی (تعرفه، عوارض صادراتی)
بر اساس مدل تحلیل رگرسیون، قیمت میلگرد در سال ۱۴۰۴ به این صورت پیشبینی میشود:
نمودار: پیشبینی قیمت میلگرد در ایران (۱۴۰۴)

تأثیر-نوسانات-قیمت-جهانی-فولاد
تحلیل نمودار:
در صورت رشد نرخ دلار و قیمت جهانی، قیمت میلگرد به بالای ۵۰ هزار تومان در هر کیلوگرم خواهد رسید.
اگر دولت سیاستهای کنترلی اعمال کند، قیمتها ممکن است در سطح ۴۰ هزار تومان تثبیت شوند.
در سناریوی بدبینانه، رکود جهانی باعث کاهش قیمت خواهد شد.
نتیجهگیری نهایی تأثیر نوسانات قیمت جهانی فولاد بر بازار داخلی ایران در سال 1404
بازار فولاد ایران به شدت به متغیرهای خارجی و داخلی حساس است.
در سال ۱۴۰۴، افزایش تقاضای جهانی و محدودیتهای عرضه میتوانند قیمت فولاد را رشد دهند.
نرخ ارز همچنان مهمترین فاکتور داخلی خواهد بود.
سیاستهای صادراتی دولت میتواند بازار را کنترل یا به آشفتگی بکشد.
بنابراین، فعالان بازار باید:
روند قیمت جهانی فولاد را پیگیری کنند
نوسانات نرخ دلار را زیر نظر بگیرند
به تغییرات سیاستهای داخلی توجه کنند
هر سرمایهگذاری در فولاد نیازمند رصد دقیق این متغیرهاست.